Polyamide: een sterke en veelzijdige stof

In outdoor jassen, panty's, badmode en bedtextiel: polyamide kom je overal tegen. Maar weet je eigenlijk wat deze synthetische vezel zo bijzonder maakt? Welke eigenschappen polyamide stoffen hebben en waar het materiaal voor wordt gebruikt? Waar moet je op letten bij het onderhoud van polyamide? En wat hebben nylon of Perlon hiermee te maken? Het antwoord op al deze vragen en nog veel meer vind je hier.

Polyamide (textielidentificatie PA) is de eerste synthetische vezel die met succes in de kledingindustrie gebruikt werd. Polyamide is dus eigenlijk de "oervader van alle synthetische kledingvezels". Het thermoplastische materiaal is makkelijk te smelten en te vormen en is toch extreem scheurvast. De chemische structuur is regelmatig, zodat een gelijkmatige draad kan worden geproduceerd. Polyamidevezels kunnen extreem fijn tot grof en mat tot glanzend zijn. Dankzij hun talrijke positieve eigenschappen zijn ze niet alleen geschikt voor toepassingen in de modebranche, maar ook daarbuiten. Maar daarover later meer.

Polyamide combineert verschillende eigenschappen: lange levensduur, licht, onderhoudsarm en functioneel.

1. Lange levensduur:
De stof is stevig en slijtvast. Droog of nat, polyamide is scheurbestendig. Het pluspunt van polyamide tegenover andere synthetische vezels is dat de stof elastisch is, en toch goed en lang zijn vorm behoudt. De stof is niet vatbaar voor motten. Kleding van polyamide zal je dus lang kunnen dragen.

2. Licht:
De dunne polyamidevezels kunnen worden verwerkt tot fijne stoffen. Ze zijn aangenaam zacht en voelen zelfs lichter aan op de huid dan zijde – ideaal dus voor beddengoed en kleding.

3. Onderhoudsarm:
De stof kreukt nauwelijks en droogt snel, omdat de vezels amper vocht opnemen. Polyamide is makkelijk te wassen, krimpt niet en hoeft niet gestreken te worden.

4. Functionaliteit:
Aangezien polyamide nauwelijks vocht opneemt, is de stof ideaal voor badmode, sportkleding en outdoor kleding. Het materiaal is waterafstotend en winddicht. Vocht of waterdamp wordt via kleine poriën in de stof naar buiten getransporteerd. Maar echt ademend is polyamide niet. Daarom worden vaak natuurlijke vezels zoals katoen, lyocell of merinowol aan het materiaal toegevoegd. Het zijn die vezels die de stof ademend maken en het vocht naar buiten transporteren.

Wist je al dat ... deze synthetische vezel vrij makkelijk is te verven. Dit was heel belangrijk voor de mode-industrie. Zonder polyamide zouden de jaren 70 er veel minder kleurrijk hebben uitgezien.

Wat kleding van dit materiaal zo bijzonder maakt, hebben hier voor jou op een rijtje gezet:

✅ Voelt licht en zacht aan

✅ Elastisch, maar blijft tegelijk ook goed in model

✅ Kreukt nauwelijks, droogt snel en is dus heel onderhoudsarm

✅ De stof is gemakkelijk te verven en dus heel geliefd in de modesector

✅ Slijtvast, scheurbestendig en niet vatbaar voor motten

✅ Recyclebaar

❌ Niet ademend zonder toevoeging van andere materialen

❌ Kan elektrostatisch geladen raken

❌ Weinig warmte-isolatie

❌ Kan verkleuren door sterk zonlicht of contact met chemicaliën

❌ Niet milieuvriendelijk

De industriële vezel wordt geproduceerd in de fabrieken van grote fabrikanten zoals BASF, DuPont, Bayer en Hoechst. De onderliggende chemische processen zijn behoorlijk ingewikkeld, dus hier volgt een korte versie van het productieproces: Door polymerisatie of polycondensatie van de twee vaste stoffen hexamethyleendiamine en adipinezuur ontstaat een stroperige smelt. Hieruit worden draden van verschillende sterkte getrokken. De vezels kunnen vervolgens verder worden verwerkt tot bijvoorbeeld polyamide kleding.

Polyamide stoffen vind je onder verschillende handelsnamen:

➽ Nylon

➽ Perlon

➽ Enkalon

➽ Antron

➽ Dederom

➽ Kevlar

De belangrijkste polyamide stoffen zijn nylon (polyamide 6.6) en Perlon (polyamide 6). De twee materialen lijken erg op elkaar en worden vaak gebruikt voor panty's.

Wist je al dat ... een product van microvezel ook van polyamide kan zijn gemaakt. Microvezel is namelijk een verzamelbegrip voor heel fijne vezels.

Deze twee synthetische vezels worden gekenmerkt door verschillende chemische samenstellingen. Hierdoor wordt polyamide als elastischer en sterker beschouwd en polyester als hittebestendiger. Beide materialen worden vaak voor sportkleding gebruikt, zijn slijtvast, vormvast en voeren het vocht af naar buiten.

De basis voor dit synthetische materiaal is aardolie, die wordt verkregen door middel van boringen. Daarom is het belangrijk dat je zorgt draagt voor je kleding. Zo gaat het stevige, scheurbestendige en slijtvaste materiaal lang mee. Polyamide is niet biologisch afbreekbaar maar wel recyclebaar, wat uit ecologisch oogpunt een belangrijk pluspunt is.

In de mode-industrie wordt dit veelzijdige materiaal gebruikt voor alle soorten vrijetijdskleding – vaak in combinatie met andere natuurlijke of synthetische vezels. Het is lichter dan zijde en scheurbestendiger dan katoen.

Het is ook bijzonder geschikt voor:

➽ Regen- of outdoor kleding omdat polyamide waterafstotend is

➽ Sportkleding en functioneel ondergoed omdat de stof snel droogt

➽ Panty's, kousen en lingerie omdat het materiaal elastisch is

Maar ook buiten de modesector wordt polyamide gebruikt. Dankzij de sterkte, robuustheid en het lichte gewicht heeft vrijwel geen enkele andere vezel zoveel toepassingsgebieden als polyamide:

➽ Textiel: Handdoeken, microvezel lakens en matrasbeschermers

➽ Huishouden: Poetsdoeken, vacuümverpakkingen van kaas, vleeswaren en diepvriesproducten, tapijten, vernissen en lijm

➽ Sport en vrije tijd: Vliegers, parachutes, zeilen, vislijnen, visnetten, hoezen voor tennisrackets, klamboes en shuttles

Polyamide is kreukvrij en motbestendig. Maar aan de andere kant is het materiaal gevoelig voor hitte, deodorant, bleekmiddel en vlekverwijderaars. Daarom moet de stof zorgvuldig worden gewassen en gedroogd.

Hoe moet je polyamide wassen?

Gedetailleerde informatie hierover vind je zoals gebruikelijk in de onderhoudsinstructies van de fabrikant. Als je die niet bij de hand hebt, volg dan deze algemene wasinstructies:

➽ Wassen op 30 – 40 °C

➽ Kies het programma voor fijne was

➽ Gebruik wasmiddel zonder chloor of bleekmiddelen

➽ Gebruik eventueel wasverzachter om te voorkomen dat de stof elektrisch geladen raakt

➽ Kort centrifugeren en dan ophangen

Hoe kun je polyamide het beste drogen?

Na het wassen hang je polyamide kleding meteen aan het droogrek. De stof droogt relatief snel, maar je stopt ze beter niet in de droger. Polyamide is namelijk gevoelig voor hitte.

Hoe strijk je polyamide kleding?

Strijken is meestal niet nodig omdat de synthetische vezel nauwelijks kreukt. Wil je toch strijken, dan alleen kort en op lage tot gemiddelde temperatuur.

Het succesverhaal begon aan het begin van de 20ste eeuw toen polyamide de dure en delicate kousen van natuurlijke zijde verving. Sindsdien is het materiaal steeds verder ontwikkeld. Polyamide werd een hoofdrolspeler in de kleurrijke mode uit de jaren 70 en veroverde een belangrijke plaats in de productie van outdoor en sportkleding. Het materiaal is recyclebaar en is erg sterk. Daarom gaat de stof lange mee als je er zorgvuldig mee omgaat. Polyamide is niet meer weg te denken uit de modewereld.